Κατηγορία: Ψωμί – Δημητριακά

Τύποι Αλεύρων και η χρήση του

Στην αγορά υπάρχουν πολλά είδη και τύποι αλευριού. Δεν προορίζονται όλα για την ίδια χρήση. Εσύ ξέρεις ποιο είναι κατάλληλο για κάθε γλυκιά, ή αλμυρή δημιουργία σου;

Αλεύρι ονομάζουμε το προϊόν που προκύπτει από την άλεση των σπόρων των  δημητριακών αλλά κι άλλων αμυλούχων σπόρων.

Το αλεύρι

αποτελεί το κύριο συστατικό του ψωμιού, των αρτοσκευασμάτων και της αρτοποιίας γενικότερα, άρα είναι και η βάση της διατροφής μας σύμφωνα με την πυραμίδα της μεσογειακής διατροφής.

Κάποτε από την επάρκειά και τη διαθεσιμότητά του διαμορφωνόταν η οικονομία μιας χώρας κι έλλειψή του αποτελούσε μείζον πολιτικό ζήτημα .

Το αλεύρι όταν αναμιγνύεται με νερό κι άλλα υγρά και διογκωτικά στοιχεία μας δίνει ζύμες διαφόρων ειδών και υφών που προορίζονται για διαφορετικές χρήσεις. Το συστατικό του αλευριού που συμβάλλει περισσότερο στην συνεκτικότητα της ζύμης είναι οι πρωτεΐνες και κυρίως η γλουτένη.

Στην αγορά βρίσκουμε πολλών ειδών τύπων αλεύρων :

από σιτάρι κυρίως αλλά κι από σίκαλη, κριθάρι, βρώμη, καλαμπόκι, ρύζι κι όσπρια (σόγια, ρεβίθι) και καρπούς δέντρων (χαρούπι, αμύγδαλα).

Οι ποιότητες και οι κατηγορίες των αλεύρων διακρίνονται από την ποιότητα του σιταριού και των άλλων δημητριακών απ’ όπου προέρχονται, από τον τρόπο του αλέσματος και το βαθμό κοσκινίσματος.

Σ’ αυτό το άρθρο θ’ ασχοληθούμε μόνο με τα αλεύρια σταριού. Από άποψη ποιότητας διακρίνονται σε άλευρα σκληρού σιταριού, μαλακού σιταριού και ημίσκληρου. Στα άλευρα από σκληρό σιτάρι ανήκει και το σιμιγδάλι.

Στο σούπερ μάρκετ θα βρεις πολλούς τύπους σταρένιου αλευριού. Για να μη χάνεσαι μπροστά στα ράφια και τις χρωματιστές συσκευασίες τους δες τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά τους και ποιο να διαλέξεις για κέικ, κουλουράκια, ψωμί και πίτες.

Ανάλογα με το βαθμό άλεσης, έχουμε και τον τύπο του αλεύρου, ενώ το ποσοστό των περιεχομένων πρωτεϊνών διαχωρίζει τα άλευρα σε σκληρά και μαλακά (δυνατά και αδύνατα). Ως βαθμό άλεσης, ορίζουμε το παραγόμενο βάρος αλεύρου, όταν αλέσουμε 100 μέρη βάρους καθαρισμένου σιταριού.

Έτσι, έχουμε το αλεύρι τύπου 55% για ψωμάκια πολυτελείας, ψωμί τοστ, φρυγανιές κλπ, προϊόντα με υψηλό πρωτεϊνικό περιεχόμενο.

Το αλεύρι τύπου 70% το οποίο έχει πολύ μικρή ποσότητα πιτύρων, για το σύνηθες λευκό ψωμί. Υπάρχουν διάφορες κατηγορίες αλεύρου αυτού του τύπου: το δυνατό, το μαλακό ή ντεμί το οποίο δεν είναι άλλο από κάτι ενδιάμεσο.

Οι βασικές διαφορές των παραπάνω αλεύρων είναι ότι προέρχονται από διαφορετικές ποικιλίες σιταριών, οι οποίες διαφοροποιούνται τόσο ως προς το ποσοστό της γλουτένης, όσο και ως προς τη δύναμη της γλουτένης.

Σκληρό αλεύρι

Είναι πλούσιο σε γλουτένη και προσδίδει ελαστικότητα στη ζύμη. Έχει υποκίτρινο χρώμα, κυρίως λόγω των καροτενοειδών, αν και μερικές φορές υπόκειται σε λεύκανση.

Είναι ιδανικό για να φτιάχνεις ψωμί (αφού δίνει όγκο κι ελαστικότητα στο ζυμάρι), για ν’ ανοίγεις φύλλο για πίτες (αν κι ανοίγει δυσκολότερα) και γενικά για να φτιάχνεις ζύμες μαγιάς, όπως τσουρέκια, μπριός, σαβαρέν κλπ.

ΣΥΝΤΑΓΗ ΓΙΑ ΤΣΟΥΡΕΚΙ ΥΠΕΡΟΧΟ ΘΑ ΒΡΕΙΤΕ ΕΔΩ

Υπάρχουν κι εξειδικευμένα άλευρα για τέτοιου είδους ζύμες με την ένδειξη «για τσουρέκι» που είναι εμπλουτισμένα με γλουτένη για ακόμη καλύτερη ελαστικότητα στο ζυμάρι και κατ’ επέκταση για καλύτερο φούσκωμα στο προϊόν, ή για «ζυμωτό ψωμί» που δίνουν πολύ καλά αποτελέσματα καθώς πρόκειται για μείγματα σκληρών αλεύρων.

Μαλακό αλεύρι

Το αλεύρι από μαλακό σιτάρι, έχει χαρακτηριστική αλευρώδη υφή, μικρή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες και γλουτένη και πιο άσπρο χρώμα από το σκληρό.

Με το μαλακό αλεύρι, η ζύμη μένει χαμηλή, χωρίς ελαστικότητα, αλλά δίνει τραγανό αποτέλεσμα στο ψήσιμο. Άρα είναι ιδανικό για μπισκότα, κουλουράκια, μελομακάρονα, κουραμπιέδες, κέικ και για ζαχαροπλαστική γενικότερα.

ΣΥΝΤΑΓΗ ΓΙΑ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟ ΚΕΙΚ ΜΑΡΜΠΡΕ ΘΑ ΒΡΕΙΤΕ ΕΔΩ

Αλεύρι για όλες τις χρήσεις

Παράγεται από την ανάμειξη αλευριού από σκληρό και μαλακό σιτάρι κι έχει μικρότερη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες απ’ ότι το αλεύρι από σκληρό σιτάρι.

Είναι η μέση λύση που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πάρα πολλές περιπτώσεις, με σχετικά ικανοποιητικά αποτελέσματα.

ΣΥΝΤΑΓΗ ΓΙΑ ΣΠΙΤΙΚΟ ΨΩΜΙ ΧΩΡΙΑΤΙΚΟ ΘΑ ΒΡΕΙΤΕ ΕΔΩ

Είναι ιδανικό τόσο για να φτιάξουμε ψωμί, όσο και για κέικ, κουλούρια, μπισκότα και τη ζαχαροπλαστική γενικότερα.

Αλεύρι που φουσκώνει μόνο του

Σ’ αυτό το είδος αλευριού προστίθενται εξαρχής μπέικιν πάουντερ κι άλλες διογκωτικές ουσίες. Χρησιμοποιείται σε συνταγές όπου το μείγμα πρέπει να διογκωθεί στο ψήσιμο για να γίνει ελαφρύ κι αφράτο.

Έτσι είναι ιδανικό για όλα τα κέικ, καθώς και για ορισμένα αρτοσκευάσματα και για κάποια είδη ψωμιού ταχείας παρασκευής.

Προτιμάται πολύ από τις νοικοκυρές γιατί περιέχει την ιδανική ποσότητα διογκωτικών κι έχει σίγουρο αποτέλεσμα αφού δεν ψήνεις το κέικ με την αγωνία αν θα φουσκώσει, δεν θα φουσκώσει, ή μήπως ξεχειλίσει η φόρμα, αν έβαλες πολύ, ή λίγο μπέικιν πάουντερ, ή μήπως το ξέχασες εντελώς;

Το μειονέκτημά του είναι ότι χαλάει πολύ γρήγορα όταν εκτίθεται σε υγρασία.

Σιμιγδάλι

Πρόκειται για χοντροαλεσμένο αλεύρι που προέρχεται από το ενδόσπερμα της ποικιλίας πολύ σκληρού σιταριού durum και έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες. Για αναπλήρωση της έλλειψης σε γλουτένη, χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με άλλα αλεύρια σιταριού και κυρίως στην παραγωγή ζυμαρικών.

ΣΥΝΤΑΓΗ ΓΙΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ ΧΑΛΒΑ ΘΑ ΒΡΕΙΤΕ ΕΔΩ

Ιδανικό για σπιτικά ζυμαρικά, για κρέμες και σιροπιαστά γλυκά που διογκώνονται από σιρόπι όπως ο χαλβάς, το σάμαλι, το ραβανί κλπ.

Αλεύρι ολικής άλεσης

Παράγεται από την άλεση ολόκληρου του καρπού, περιέχει δηλαδή εκτός από το ενδόσπερμα, το πίτουρο και το φύτρο του σιταριού, ή μέρος αυτών.

Το πίτουρο περιορίζει την ανάπτυξη της γλουτένης κι επομένως και το φούσκωμα του ψωμιού.

Εξαιτίας την άλεσης ολόκληρου του καρπού, το ψωμί από αλεύρι ολικής άλεσης έχει πιο έντονη και γεμάτη γεύση.

Στα ψωμιά ολικής άλεσης που υπάρχουν στην αγορά και είναι πολύ αφράτα χρησιμοποιείται μείγμα από αλεύρι ολικής κι άλλα άλευρα που δεν είναι ολικής άλεσης.

ΣΥΝΤΑΓΗ ΓΙΑ ΠΟΛΥ ΝΟΣΤΙΜΟ ΚΕΙΚ ΟΛΙΚΗΣ ΜΕ ΜΕΛΙ ΚΑΙ ΤΑΧΙΝΙ ΘΑ ΒΡΕΙΤΕ ΕΔΩ

Το αλεύρι ολικής είναι ιδανικό για την παρασκευή ψωμιών, κουλουριών, μπισκότων, cookies κλπ. όπου δεν έχουμε ανάγκη από εντυπωσιακό φούσκωμα.

Αλεύρι Ζέας

Γνωστή κι ως δίκοκκο σιτάρι, η ζέα είναι αρχαία υπόθεση καθώς ήταν για χιλιάδες χρόνια το βασικό δημητριακό των αρχαίων Ελλήνων και των λαών της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής και προέρχεται από τη λέξη «Ζείδωρος», αυτός που δωρίζει ζωή, δηλαδή.

Ποιος δεν έχει ακούσει τη μαρίνα Ζέας απ’ όπου έφευγαν τα δελφίνια για Αργοσαρωνικό;  

Το όνομά της είναι τόσο παλιό όσο και το αρχαίο δημητριακό που της δάνεισε τ’ όνομά του, γιατί από εκεί γινόταν η διακίνηση της ζέας σ’ άλλα λιμάνια. Σήμερα, λόγω της γενικότερης στροφής προς μια πιο υγιεινή διατροφή, η ζέα επανήλθε στο προσκήνιο, χάρη στα τόσο ωφέλιμα συστατικά της.

Το αλεύρι ζέας

είναι πλούσιο σε βιταμίνες (Α, Β2, Β3, Β5, Β6, Ε, Κ), φολικό οξύ, ιχνοστοιχεία, μαγνήσιο, σίδηρο, φώσφορο, κάλιο, νάτριο, μαγγάνιο και ψευδάργυρο. Με μικρότερη ποσότητα γλουτένης, περισσότερες πρωτεΐνες κι αμινοξέα και πολλές φυτικές ίνες.

ΣΥΝΤΑΓΗ ΓΙΑ ΣΠΙΤΙΚΟ ΨΩΜΙ ΖΕΑΣ ΘΑ ΒΡΕΙΤΕ ΕΔΩ

 Η ζέα θεωρείται πιο εύπεπτη από το σιτάρι και πιο ευεργετική για την υγεία. Γι’ αυτό και οι σπόροι της τα τελευταία πέντε χρόνια άρχισαν να καλλιεργούνται ξανά στη χώρα μας.

Είναι ιδανικό για την παρασκευή ψωμιού κι αρτοσκευασμάτων.

Αλεύρι dinkel

Γνωστό και ως σπελτ και είναι αλεύρι που παρασκευάζεται από σιτάρι ντίνκελ, μακρινό πρόγονο του σιταριού, που πρωτοκαλλιεργήθηκε-σύμφωνα με ευρήματα- στην Περσία.

Η καλλιέργειά του εξαπλώθηκε στην Ευρώπη ενώ στη συνέχεια σταδιακά μειώθηκε και περιορίστηκε στις περιοχές της Γερμανίας, της Αυστρίας και της Ελβετίας. Έχει περισσότερη πρωτεΐνη κατά 10-25% από το σιτάρι και περιέχει γλουτένη διαφορετικής μορφής, κατάλληλη για όσους έχουν δυσανεξία.

Είναι πλούσιο σε σίδηρο, ψευδάργυρο, μαγνήσιο και βιταμίνες Β1 και Β2, ενώ οι υδατάνθρακες που περιέχει δρουν ως αντιπηκτικά του αίματος κι ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα.

Είναι ιδανικό για την παρασκευή ψωμιού κι αρτοσκευασμάτων.

Μυστικά για το ψωμί:

• Το ψωμί δεν περιέχει -και δεν χρειάζεται να περιέχει- κανένα συντηρητικό.
• Το χρώμα δεν είναι ενδεικτικό της ποιότητάς του (π.χ. το λευκό ψωμί με προσθήκη λίγου καλαμποκάλευρου ή χρωστικής ουσίας αποκτά κίτρινη χροιά, οπότε μοιάζει σαν να προέρχεται από σκληρό σιτάρι που έχει πολλές φυτικές ίνες).
• Το ψωμί «πολυτελείας» και το λευκό ψωμί του τοστ δεν περιέχουν καθόλου φυτικές ίνες.

• Το ψωμί με γλυκιά γεύση περιέχει ζάχαρη σε ποσοστό που φτάνει το 25%-30%!

• Η τραγανή κόρα δεν είναι απαραίτητο στοιχείο ενός καλού ψωμιού.
• Το ολικής αλέσεως και το πολύσπορο είναι ψωμιά με πολλές φυτικές ίνες, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.
• Η μαγιά κατά το ψήσιμο του ψωμιού γίνεται αλκοόλη και κατόπιν εξατμίζεται.
• Το υπερβολικό τρίψιμο της ψίχας όταν κόβουμε μια φέτα ψωμιού ημέρας δηλώνει έλλειψη υγρασίας
στη ζύμη και αδιαφορία του αρτοποιού.
• Σε ορισμένα άλευρα και ψωμιά προστίθενται χημικές ουσίες για να φουσκώσει το ψωμί όταν ψηθεί
ή/και για να είναι πιο ελαστικό (γι’ αυτό και μερικά ψωμιά τεντώνουν κάπως όταν προσπαθείτε να τα
κόψετε με το χέρι).
• Οταν το ψωμί είναι ξεροψημένο (δηλαδή ελαφρύ στο χέρι), δεν μουχλιάζει εύκολα εκτός ψυγείου.
• Αν αποφασίσετε να φτιάξετε μόνοι στο σπίτι σας ψωμί, αποφύγετε τα πλαστικά σκεύη, γιατί το ζυμάρι δεν… τα συμπαθεί. Χρησιμοποιήστε ξύλινες ή πήλινες γαβάθες και βαμβακερές πετσέτες.

Τύποι Αλεύρων, Αλεύρι και η χρήση του

α. Αλεύρι σίτου 405 (για οικιακή χρήση).
β. Αλεύρι σίτου 550 (για ψωμάκια, λευκό ψωμί και μπαγκέτες).
γ. Χονδρό αλεύρι πιτυρούχο 1050.
δ. Χονδρό αλεύρι πιτυρούχο 1700.
ε. Άλευρα σίκαλης τύπων 997 και 1150, ιδανικά για ψωμί.
στ. Χονδρό σίκαλης τύπου 1800.
ζ. Αλεύρι σίκαλης ολικής, τύπου 100% πολύ σκούρο και χαρακτηριστική γεύση (Farine de Seigle).
η. Αλεύρι σίτου ολικής 1100, τύπου 100%, το οποίο περιέχει ολόκληρο τον σπόρο (πίτυρο και φύτρο).
θ. Αλεύρι σίτου αυτοδιογκούμενο.
ι. Αλεύρι Campaillou, το οποίο περιέχει βύνη και ξηρό προζύμι, αποδίδοντας ιδιαίτερη ξινή γεύση.
κ. Αλεύρι τύπου 00 (Ιταλικής προέλευσης). Είναι περίπου ίδιο με το 550.
λ. Βιολογικά άλευρα (ORGANIC) σε πολλούς και διαφορετικούς τύπους.

Πηγή: http://erevnhths.blogspot.com

Πηγή:https://blog.kotsovolos.gr/aleyri-poio-na-dialexo/

Ζύμες διάφορες γλυκές αλμυρές  τάρτας

Η ζύμη είναι μία εύπλαστη, μερικές φορές παχύρρευστη και άλλες ελαστική, πάστα κατασκευασμένη από οποιεσδήποτε καλλιέργειες δημητριακών, οσπρίων ή καστανιάς.

Η ζύμη συνήθως κατασκευάζεται με ανάμειξη αλεύρου με μικρή ποσότητα νερού και/ή άλλου υγρού.

Μερικές φορές περιλαμβάνει διογκωτικούς παράγοντες, είτε βιολογικούς (ζυμομύκητες) είτε χημικούς (μπέικιν πάουντερ), καθώς και άλλα συστατικά όπως διάφορα λίπη ή αρώματα.

Η διαδικασία παρασκευής και διαμόρφωσης της ζύμης αποτελεί πρόδρομο για την παρασκευή μιας ευρείας ποικιλίας τροφίμων, ιδιαίτερα ψωμιού και προϊόντων με βάση το ψωμί.

Περιλαμβάνει επίσης μπισκότα, κέικ, ζυμαρικά, πιτόψωμα (flatbreads), πίτσες, πίτες και άλλα παρόμοια αρτοσκευάσματα. 

Οι ζύμες παρασκευάζονται από μεγάλη ποικιλία αλεύρων, συνήθως από σιτάρι, αλλά και αλεύρια από αραβόσιτο, ρύζι, σίκαλη και άλλα δημητριακά, καθώς και από όσπρια, αμύγδαλα και άλλες καλλιέργειες που χρησιμοποιούνται σε όλο τον κόσμο. 

Τάρτες

Η τάρτα είναι αρτοποίημα που περιλαμβάνει μία βάση από ζύμη ζαχαροπλαστικής γεμισμένη με κρέμα που μπορεί να είναι κρέμα ζαχαροπλαστικής, κρέμα σοκολάτας, μαρέγκα, λεμόνι ή άλλος τύπος, και γαρνίρισμα με φρέσκα ή αποξηραμένα φρούτα, ξηρούς καρπούς ή φοντάν ζαχαροπλαστικής.

Αποτελεί δημοφιλέστατο κέρασμα, εναλλακτικά μπορεί να σερβιριστεί μία ποικιλία από ταρτάκια, δηλαδή μινιατούρες τάρτας. Υπάρχει μεγάλη ποικιλία από συνταγές για γλυκές και αλμυρές τάρτες.

Η καλή παρασκευή τάρτας διευκολύνεται από ειδικά σκεύη και εξοπλισμό μαγειρικής που προορίζονται ειδικά για αυτόν τον σκοπό.

Η φόρμα της τάρτας μπορεί να είναι στρογγυλή ή ορθογώνια, η βάση της καλύτερα να είναι αντικολλητική με αποσπώμενη βάση.

Ιστορία

Η λέξη τάρτα προέρχεται από τη γαλλική λέξη tarte που σημαίνει τάρτα ή πίτα,

η διαφορά μεταξύ των δύο είναι ότι στην πίτα η γέμιση καλύπτεται με φύλλο ζύμης, ενώ η τάρτα παραμένει ανοικτή.

Περαιτέρω διαφορές σχετίζονται με τα είδη και εξοπλισμό μαγειρικής που χρησιμοποιούνται.

Για την προέλευση της τάρτας υπάρχουν διάφορες θεωρίες.

Είναι εν μέρει γαστρονομική παράδοση στην οποία το φαγητό παρασκευάζεται από στρώσεις διαφορετικού τύπου, αφετέρου το ψήσιμο πιτών και ταρτών είναι μεσαιωνική συνήθεια που συνοδεύεται από τεχνογνωσία και έθιμα.

Η ειδική ζύμη ζαχαροπλαστικής για τάρτες πρωτοπαρουσιάστηκε το 1550, περίπου 200 χρόνια μετά από τις ζύμες πίτας. Εκείνη τη χρονική περίοδο η τάρτα ήταν προνόμιο της τάξης των ευγενών, ενώ οι πίτες ήταν συστατικά της κουζίνας των κοινών θνητών.

Στις αρχές του μεσαίωνα οι τάρτες ήταν γεμισμένες με κρεατικά, αργότερα όμως υπερίσχυσαν γαστρονομικά οι γλυκές τάρτες με γέμιση κρέμας και γαρνίρισμα φρούτων.

Πηγή: https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%AC%CF%81%CF%84%CE

Ζύμες για τάρτες

ΣΥΝΤΑΓΗ ΓΙΑ ΤΆΡΤΑ ΜΗΛΟΥ ΘΑ ΒΡΕΙΤΕ ΕΔΩ

ΣΥΝΤΑΓΗ ΓΙΑ ΤΑΡΤΑ ΜΕ ΔΑΜΑΣΚΗΝΑ ΘΑ ΒΡΕΙΤΕ ΕΔΩ

ΣΥΝΤΑΓΗ ΓΙΑ ΠΑΣΤΑ ΦΛΩΡΑ ΘΑ ΒΡΕΙΤΕ ΕΔΩ

ΣΥΝΤΑΓΗ ΓΙΑ ΑΛΜΥΡΗ ΤΑΡΤΑ ΘΑ ΒΡΕΙΤΕ ΕΔΩ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΒΑΛΕΤΕ ΟΤΙ ΑΛΜΥΡΗ ΓΕΜΙΣΗ ΘΕΛΕΤΕ

Προζύμι και Ψωμί στο Σπίτι εύκολα

του Γιάννη Τρέσκα…

Προζύμι

1η μέρα:

Σε ένα γυάλινο βάζο ανακατώνουμε 50 γρ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις με 50 γρ. νερό κατά προτίμηση εμφιαλωμένο γιατί πολλές φορές το νερό της ύδρευσης έχει πολύ χλώριο.

Κλείνουμε το καπάκι χωρίς να το σφίξουμε και το αφήνουμε σε κάποιο ζεστό μέρος του σπιτιού μακριά από ρεύματα αέρα.

2η μέρα :

Δεν κάνουμε τίποτα

3η μέρα :

Δεν κάνουμε τίποτα

4η μέρα :

Δεν κάνουμε τίποτα

5η μέρα :

Δεν κάνουμε τίποτα

6η μέρα:

Σε αυτό το σημείο λογικά θα έχει βγάλει στην επιφάνεια μικρές φυσαλίδες και θα έχει πάρει μια ελαφριά ξινή μυρωδιά. Ίσως να έχει μαζέψει και λίγα υγρά στην επιφάνεια του.

Στα 100 γραμμάρια προζύμι που έχουμε ( 50 αλεύρι+ 50 νερό ) προσθέτουμε  100 γρ. αλεύρι με 65 γρ. νερό. Σύνολο 265 γραμμάρια προζύμι.

7 η μέρα

Το αφήνουμε πάλι σε κάποιο ζεστό μέρος του σπιτιού μακριά από ρεύματα αέρα.

 8η μέρα :

265 γραμμάρια προζύμι + 100 γραμμάρια αλεύρι + 65 γραμμάρια νερό. Σύνολο 430 γραμμάρια προζύμι το οποίο πάλι το αφήνουμε πάλι σε κάποιο ζεστό μέρος του σπιτιού.

9η μέρα :

Το προζύμι μας τώρα είναι έτοιμο και μπορούμε να το βάλουμε σε ένα πλαστικό σκεύος με καπάκι στο ψυγείο. Όταν θέλουμε να κάνουμε ψωμί παίρνουμε την ποσότητα που θέλουμε για το ψωμί και το υπόλοιπο το αφήνουμε πάλι στο ψυγείο.

Αυτό που πήραμε για το ψωμί ανάλογα την συνταγή του, το αφήνουμε να πάρει την θερμοκρασία του χώρου μας και μετά ζυμώνουμε. Μπορούμε να ζυμώσουμε και άμεσα αλλά το ζυμάρι θα αργήσει να φουσκώσει.

Ανανέωση προζυμιού

Καλό είναι μια φορά την εβδομάδα ,να ανανεώνουμε το προζύμι που έχουμε στο ψυγείο , για να το κρατάμε  ‘’ ζωντανό’’ . Μπορούμε βέβαια την ανανέωση να την κάνουμε και σε μεγαλύτερο διάστημα.

Στο προζύμι που έχουμε προσθέτουμε 100 γραμμάρια αλεύρι και 65 γραμμάρια νερό. Οι ποσότητες που σας γράφω δεν είναι δεσμευτικές. Μπορείτε ας πούμε να βάλετε 200 γραμμάρια αλεύρι και 130 νερό. Αυτό εξαρτάται  από το πόσο ψωμί θέλετε να ζυμώσετε.

Μετά την ανανέωση το προζύμι μπορεί να μπει αμέσως στο ψυγείο. Όπως είπαμε όμως προηγουμένως όταν είναι να ζυμώσουμε το αφήνουμε να πάρει την θερμοκρασία του χώρου μας και μετά ζυμώνουμε.

Συμβουλές :

Αν ανανεώνετε κανονικά το προζύμι αλλά για κάποιο λόγο δεν κάνετε ψωμί, κρατάτε όσο χρειάζεστε και το υπόλοιπο το  πετάτε.

Σε καμία περίπτωση δεν βάζουμε αλάτι στο προζύμι.

Αν το προζύμι μαζέψει νερό στην επιφάνεια του , σημαίνει πως χρειάζεται ανανέωση.

Αν για κάποιο λόγο βγάλει άσχημη μυρωδιά πετάξτε το και ξεκινήστε την διαδικασία από την αρχή.

Ας δούμε τώρα και μια απλή συνταγή ψωμιού με προζύμι.

Αλεύρι : 1 κιλό

Μπορεί να είναι από απλό αλεύρι για όλες τις χρήσεις , ολικής , κίτρινο, σίκαλης, ή μίξη αυτών σε όποια αναλογία θέλουμε.

Προζύμι : 100 έως 200 γραμμάρια , αναλόγως πόσο γρήγορα θέλουμε να φουσκώσει  αλλά και πόσο ξινό θα είναι. Περισσότερο προζύμι σημαίνει και περισσότερη ξινίλα.

Αλάτι : 25 γραμμάρια

Νερό : 600 με 700 γραμμάρια.

Η ποσότητα του νερού εξαρτάται από το είδος των αλεύρων που χρησιμοποιούμε. Το αλεύρι ολικής όπως και το κίτρινο ‘’ σηκώνουν ‘’ περισσότερο νερό από το άσπρο αλεύρι για όλες τις χρήσεις.

Ανακατεύουμε τα άλευρα με το αλάτι και μετά προσθέτουμε το προζύμι. Βάζουμε τα 500 γραμμάρια νερό και σταδιακά προσθέτουμε και το υπόλοιπο.

Μην βάλετε όλο το νερό μαζί γιατί η ζύμη θα είναι πολύ μαλακιά και θα πρέπει να προσθέσετε κι άλλο αλεύρι. Το ζυμώνουμε πολύ καλά γύρω στα 20 λεπτά με μια κουτάλα ή με τα χέρια .

Αν το ζυμώσουμε στο μίξερ θέλει γύρω στα 10 λεπτά.

Κάνουμε μια ζύμη που να μην κολλάει πολύ στα χέρια μας , την βάζουμε σε ένα ελαφρά λαδωμένο σκεύος σε ζεστό μέρος ( 25-28 βαθμούς ) σκεπασμένη με μια πετσέτα ή το καπάκι του σκεύους. Περιμένουμε να διπλασιαστεί σε όγκο.

Μετά το πλάθουμε στο σχήμα που θέλουμε το βάζουμε στο ταψί ή στη φόρμα που θέλουμε και το αφήνουμε πάλι σκεπασμένο με πετσέτα άλλη μια με δυο ώρες , πάλι σε ζεστό μέρος. Προσέχουμε να μην μας παραφουσκώσει και κάτσει το ψωμί.

Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 210 βαθμούς και όταν το ψωμί μας είναι έτοιμο για ψήσιμο το βάζουμε στον φούρνο και ρίχνουμε μισό ποτήρι νερό στο κάτω μέρος του φούρνου για να γίνει ατμός και το ψωμί μας να μην σκάσει.

Ο χρόνος ψησίματος εξαρτάται από το βάρος της ζύμης.

Για 500 γραμμάρια ζύμης  40 – 45  λεπτά ψήσιμο.

Για 750 γραμμάρια ζύμης  50 – 55  λεπτά ψήσιμο.

Για 1000  γραμμάρια ζύμης  60 – 65  λεπτά ψήσιμο.

Καλό είναι μετά από μισή ώρα να κατεβάζουμε την θερμοκρασία στους  170 – 180 βαθμούς  για να τραβήξει την υγρασία του ψωμιού.

Καλή επιτυχία!

Φαγόπυρο ή μαυροσίταρο, ωφέλιμο δημητριακό

Το Φαγόπυρο ή αλλιώς «μαύρο στάρι», είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο στην Κίνα, την Ιαπωνία, την Κορέα, καθώς και σε άλλες ασιατικές χώρες, όπου οι πολίτες απολαμβάνουν ζυμαρικά (τα γνωστά noodles), φτιαγμένα από αλεύρι φαγόπυρου, ενώ μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα αποτελούσε ένα από τα βασικότερα συστατικά της διατροφής στη Βρετανία, τη Νορμανδία, τη Βόρεια και Ανατολική Ευρώπη. Πρόκειται για ένα δημητριακό, το οποίο προέρχεται από την Ανατολή και καταναλωνόταν για εκατοντάδες χρόνια, αφού το καλλιεργούσαν στην Ευρώπη από τα τέλη του 14ου αιώνα.

Είναι το φαγόπυρο superfood;

Είναι ένα δημητριακό αλλιώτικο από τα άλλα, με εξαιρετική θρεπτική αξία και πολύ μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη (14%), σε σχέση με τα υπόλοιπα δημητριακά. Περιέχει όλα τα απαραίτητα αμινοξέα, πολλές βιταμίνες -κυρίως του συμπλέγματος Β- που συνήθως συναντώνται στα ζωικά τρόφιμα, ενώ είναι πλούσιο σε λιποδιαλυτές βιταμίνες Ε αλλά και Κ. Τέλος, περιέχει φολικό οξύ, αλλά και αρκετά μέταλλα όπως, ασβέστιο, σίδηρο, χαλκό, μαγγάνιο, μαγνήσιο, κάλιο, σελήνιο, αλλά και ψευδάργυρο.

Επιδράσεις του φαγόπυρου στην υγεία

Φαγόπυρο και κοιλιοκάκη

Το φαγόπυρο δεν περιέχει γλουτένη, οπότε μπορεί να χρησιμοποιηθεί από άτομα που έχουν δυσανεξία σε αυτή (κοιλιοκάκη). Επίσης, περιέχει αρκετές φυτικές ίνες και σύνθετους υδατάνθρακες, με αποτέλεσμα να μπορεί να χρησιμοποιηθεί ελεύθερα και από άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, αφού σταθεροποιεί τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα.

Φαγόπυρο και υγεία της καρδιάς

Έρευνες έχουν δείξει, ότι δίαιτες που το περιέχουν, έχουν συνδεθεί με τη μείωση του κινδύνου ανάπτυξης υψηλής πίεσης του αίματος (υπέρτασης) και μείωσης της υψηλής χοληστερόλης. Συνάμα, βοηθά στην αντιμετώπιση της αρτηριοσκλήρωσης, ενώ δρα καταπραϋντικά στους πονοκεφάλους και τις δερματοπάθειες. Τέλος, επειδή είναι πλούσιο σε φλαβονοειδή, ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και προστατεύει από διάφορες αρρώστιες.

Το εν λόγω δημητριακό, είναι πλούσιο σε ρουτίνη (βιοφλαβονοειδές), η οποία βοηθά τα νεφρά, εξουδετερώνει τα όξινα υπολείμματα, καταπολεμά την αρτηριοσκλήρυνση, ενδυναμώνει τα τριχοειδή αγγεία και μειώνει τις πιθανότητες αιμορραγιών. Ως αντιοξειδωτικό, η ρουτίνη μειώνει την τοξικότητα της οξειδωμένης LDL χοληστερόλης, εμποδίζει την συνάθροιση των αιμοπεταλίων και καταπολεμά τους φλεβικούς σχηματισμούς στα πόδια.

Μαγειρεύοντας το φαγόπυρο

Αναρωτιέστε τώρα, πώς μπορείτε να το μαγειρέψετε; Με πολλούς τρόπους, ενώ μπορεί να φαγωθεί ακόμα και ωμό! Οι μορφές που μπορείτε να το βρείτε, είναι καταρχήν το αλεύρι από φαγόπυρο, που μπορεί να γίνει ότι και τα άλλα άλευρα, δηλαδή, ψωμί, πίτα, πίτσα, ζυμαρικά κ.ά. Μπορεί να αναμειχθεί με αλεύρι ολικής και να δώσει μια διαφορετική και πλούσια γεύση, ή και σκέτο αν έχετε δυσανεξία στη γλουτένη. Επίσης, μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε σαν το ρύζι π.χ. σε γεμιστά ή να το συνοδεύσετε βραστό με λαχανικά και κρέας, αφού αποτελείται κυρίως από σύνθετους υδατάνθρακες. Μπορείτε να το βάλετε στο γιαούρτι ή το γάλα σας ή μέσα στις σαλάτες σας…

Σε περιόδους νηστείας, μπορεί να συνδυαστεί με όσπρια (π.χ. φακές), δίνοντας ένα απίστευτα θρεπτικό πιάτο με όλα τα απαραίτητα αμινοξέα και μικροθρεπτικά συστατικά.

Πηγή: https://www.mednutrition.gr/

Πιο συγκεκριμένα, το φαγόπυρο φημίζεται κυρίως για τις εξής ευεργετικές ιδιότητές του:

• Αποτελεί πηγή εύπεπτων πρωτεϊνών και συμβάλλει στη μείωση της χοληστερόλης και του λίπους.
• Μπορεί να ελαττώσει το σάκχαρο στο αίμα.
• Αποτοξινώνει τον οργανισμό και καθαρίζει το έντερο.
• Εξασφαλίζει την εύρυθμη λειτουργία του εντέρου.
• Μειώνει το κοιλιακό φούσκωμα και πρήξιμο.
• Θεωρείται ως θερμαντική τροφή, κατάλληλη για τους κρύους μήνες του χειμώνα.
• Συμβάλλει στην άμεση απώλεια βάρους και επιταχύνει τη διαδικασία του κορεσμού.
• Είναι τρόφιμο που δεν περιέχει γλουτένη (gluten-free).
• Τονώνει την καρδιακή υγεία.
• Ρυθμίζει την αρτηριακή πίεση.
• Βελτιώνει την όρεξη.
• Είναι αποτελεσματικό “φάρμακο” για την καταπολέμηση της χρόνιας διάρροιας και της δυσεντερίας.

Το φαγόπυρο σε ποσότητα 100 γραμμαρίων φέρει την παρακάτω διατροφική αξία.

• Λιπαρά: 3,4 g (Κορεσμένα: 0,741 g, Μονοακόρεστα: 1,04 g, Πολυακόρεστα: 1,039 g)
• Υδατάνθρακες: 71,5 g
• Πρωτεΐνες: 13,25 g

Βιταμίνες

Βιταμίνη Β3: 7,02 mg

Bιταμίνη Β5 (παντοθενικό οξύ): 1,233 mg

Bιταμίνη Β6: 0,21 mg

Φυλλικό οξύ: 30 mg

Βιταμίνη C: 0 mg

Μέταλλα & Ιχνοστοιχεία

Ασβέστιο: 18 mg

Σίδηρος: 2,2 mg

Μαγνήσιο: 231 mg

Κάλιο: 460 mg

Νάτριο: 1 mg

Ψευδάργυρος: 2,4 mg

Χαλκός: 1,1 mg

Μαγγάνιο: 1,3 mg

Φώσφορος: 347 mg

Φαγόπυρο Βράσιμο

Ξεπλένουμε ένα φλυτζάνι φαγόπυρο, το βράζουμε σε μια απλή κατσαρόλα με 2 κούπες αλατισμένο νερό σε χαμηλή φωτιά έως ότου το φαγόπυρο να γίνει αφράτο και να απορροφήσει όλο το νερό (15 λεπτά περίπου). Κατά διαστήματα ανακατεύουμε με μια ξύλινη κουτάλα.

Στη συνέχεια, το αφήνουμε σκεπασμένο με καθαρή πετσέτα για να φουσκώσει, εκτός φωτιάς. Στραγγίζουμε όσο νερό δεν έχει απορροφηθεί, και το αναμειγνύουμε με δυο κουταλιές λιωμένο βούτυρο, πριν το σερβίρουμε.

Φαγόπυρο Πώς Μαγειρεύεται / Συνταγές

Πιπεριές γεμιστές με φαγόπυρο

Υλικά

• 4 πιπεριές
• 15-20 κ.σ. φαγόπυρο
• 1 μεγάλο κρεμμύδι, ψιλοκομμένο
• 1 σκελίδα σκόρδο, πολτοποιημένη
• λίγο ψιλοκομμένο μαϊντανό
• λίγο ψιλοκομμένο βασιλικό
• αλατοπίπερο
• κύμινο
• ελαιόλαδο (ανάλογα με το πόσο λαδερό θέλουμε το φαγητό)
• 1 κ.σ. χυμό ντομάτας
• λίγο τριμμένο τυρί

Εκτέλεση

Προθερμαίνουμε το φούρνο για 10 περίπου λεπτά πριν βάλουμε το φαγητό. Πλένουμε και καθαρίζουμε τις πιπεριές. Σε ένα μεγάλο αντικολλητικό σκεύος ρίχνουμε το λάδι και σοτάρουμε τα κρεμμύδια και το σκόρδο σε χαμηλή φωτιά, μέχρι να ροδίσουν.

Προσθέτουμε το χυμό ντομάτας. Μόλις πάρουν βράση, ρίχνουμε το φαγόπυρο, το αλάτι, το πιπέρι και τα υπόλοιπα μυρωδικά και τα μαγειρεύουμε σε μέτρια φωτιά για 15 λεπτά μέχρι να απορροφήσουν τα υγρά τους.

Γεμίζουμε με το μείγμα μας τις πιπεριές, τις τοποθετούμε σε ένα μικρό ταψί, στο οποίο βάζουμε λίγο νερό, ανάλογα με την προτίμησή μας, και ρίχνουμε απ’ έξω λίγο αλάτι – περιχύνουμε λίγο λάδι και πασπαλίζουμε τριμμένο τυρί από πάνω.

Τέλος, ψήνουμε στον προθερμασμένο φούρνο στους 160˚C για 1½ ώρα.

Ψωμί με φαγόπυρο και σπόρους τσία

Μία θρεπτική συνταγή ψωμιού, ιδανική για χορτοφάγους, για αθλητές, για όσους βρίσκονται σε πρόγραμμα διατροφής ή για όσους νηστεύουν.

Υλικά

• 50 γρ. σπόροι τσία
• 250 γρ. νερό
• 200 γρ. φαγόπυρο
• 2 κ.σ. λιναρόσπορο
• 50 γρ. ηλιόσπορος
• 50 γρ. ελαιόλαδο
• 100 γρ. σιρόπι σφενδάμου
• 1 κ.σ. μπέικιν πάουντερ
• 1 πρέζα αλάτι

Εκτέλεση

Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 160˚C στον αέρα. Ανακατεύουμε σε ένα μπολ με ένα κουτάλι τους σπόρους τσία με το νερό, και αφήνουμε στην άκρη μέχρι να αρχίσει να πήζει το μείγμα.

Έπειτα, χτυπάμε στο multi το φαγόπυρο σε 2 δόσεις μέχρι να γίνει σκόνη, και αδειάζουμε σε ένα μπολ τη σκόνη φαγόπυρου. Στο ίδιο multi και πάλι χτυπάμε τον λιναρόσπορο και τον ηλιόσπορο μέχρι να γίνουν σκόνη, και αδειάζουμε κι αυτά στο μπολ με τον φαγόπυρο. Προσθέτουμε το νερό με τους σπόρους chia που έχουν πήξει, το ελαιόλαδο, το σιρόπι σφενδάμου, το μπέικιν πάουντερ και το αλάτι.

Ανακατεύουμε με μία σπάτουλα σιλικόνης μέχρι να έχουμε ένα ομοιόμορφο μείγμα σαν παχύρευστο χυλό. Στη συνέχεια, τσαλακώνουμε με τα χέρια μας μία λαδόκολλα, τη βρέχουμε ελαφρά και τινάζουμε να φύγει το περιττό νερό. Καλύπτουμε τον πάτο και τα τοιχώματα μίας φόρμας 10×22 εκ..

Αδειάζουμε το μείγμα στη φόρμα και ψήνουμε για 1 ώρα και 15 λεπτά –  αφαιρούμε στη συνέχεια τη φόρμα από το φούρνο και αφήνουμε να κρυώσει σε μία σχάρα για 20 λεπτά. Τέλος, αναποδογυρίζουμε τη φόρμα και αφήνουμε να κρυώσει εντελώς για 40-50 λεπτά.

Ένας προτεινόμενος υγιεινός και θρεπτικός τρόπος σερβιρίσματος είναι να συνοδεύσουμε μια φέτα ψωμί με μια κουταλιά ταχίνι αλειμμένη σε αυτό. Το πιο τέλειο πρωινό, που θα δώσει δύναμη για όλη την ημέρα!

Ένα άλλο προτεινόμενο σνακ είναι το εξής: Κόβουμε μερικές φέτες ψωμί και απλώνουμε πάνω σε αυτές κάποια σως της αρεσκείας μας (π.χ. μαγιονέζα). Κόβουμε μερικά ραπανάκια σε λεπτές φέτες και μερικά ντοματίνια. Μοιράζουμε τα ραπανάκια στις μισές φέτες ψωμιού από αυτές που κόψαμε και τα ντοματίνια στις άλλες μισές. Αλατοπιπερώνουμε, και καλή μας απόλαυση!

Φαγόπυρο συνταγές πρωινό

Υλικά

• μερικές κουταλιές φαγόπυρο
• ηλιόσποροι
• κολοκυθόσποροι
• λιναρόσποροι
• σπόροι chia
• αμύγδαλα ή καρύδια
• cranberries
• goji berries
• λίγο γάλα της αρεσκείας σας
• κανέλα
• ταχίνι ή μέλι

Εκτέλεση

Αφού βράσουμε το φαγόπυρο, μουλιάζουμε και τους ξηρούς καρπούς, ώστε να είναι πιο εύπεπτοι και μαλακοί κατά την κατανάλωσή τους.

Εκτός αυτού το μούλιασμά τους βοηθά στο να μειώσουμε το φυτικό οξύ που περιέχεται σε αυτούς, το οποίο είναι τοξικό και εμποδίζει στην ορθή απορρόφηση θρεπτικών συστατικών, και να αδρανοποιήσουμε τους αναστολείς των ενζύμων.

Βάζουμε σε ένα μπολ το φαγόπυρο και ρίχνουμε το γάλα, το ταχίνι ή το μέλι, την κανέλα, τους ξηρούς καρπούς και τους σπόρους, όπως και τα αποξηραμένα φρούτα.

Πώς κάνουμε το μούλιασμα;

Βάζουμε μικρή ποσότητα ξηρών καρπών με νερό, ώστε να καλύπτονται καλά. Προσθέτουμε λίγο αλάτι, καθώς διευκολύνει την διαδικασία αδρανοποίησης των ενζύμων.

Αφήνουμε τους σπόρους στο νερό σε θερμοκρασία δωματίου ή στο ψυγείο να μουλιάσουν όσες ώρες χρειάζεται ανάλογα το είδος τους. Αδειάζουμε το νερό του μουλιάσματος, τους ξεπλένουμε πολύ καλά και τους στεγνώνουμε με μια πετσέτα.

Διατηρούνται στο ψυγείο για 3 ημέρες ή αποξηραίνονται στον φούρνο, όχι πάνω από 150°C.

Ενδεικτικοί χρόνοι μουλιάσματος

• Αμύγδαλα: 8-12 ώρες
• Ηλιόσποροι: 2 ώρες
• Καρύδια: 4 ώρες
• Σπόροι κολοκύθας: 8 ώρες

Φαγόπυρο Θερμίδες

Ένα από τα πλεονεκτήματα που έχει το φαγόπυρο ως superfood είναι, εκτός από την πλούσια διατροφική του αξία, ότι πρόκειται για τροφή χαμηλή θερμιδικά, γι’ αυτό και εντάσσεται συχνά σε δίαιτες.

Αναλυτικότερα, μια μερίδα 100 γραμμαρίων φαγόπυρου αποδίδει 343 θερμίδες, όταν είναι ξηρό, ενώ όταν είναι μαγειρεμένο δίνει 92 μόνο θερμίδες.

Φαγόπυρο Παρενέργειες

Γενικότερα, το φαγόπυρο θεωρείται μια ασφαλής τροφή προς κατανάλωση, ωστόσο η υπερδοσολογία ενδέχεται να προκαλέσει μια σειρά από ανεπιθύμητες παρενέργειες και αντενδείξεις.

Ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να είναι αλλεργικοί σε αυτό και να εμφανίσουν αλλεργικά συμπτώματα όπως ρινική καταρροή, δερματίτιδα, εξανθήματα, άσθμα, δυσφορία, δυσκολία στην αναπνοή, κ.α.

Δεν έχουν διεξαχθεί ασφαλή συμπεράσματα για το εάν είναι υγιές να καταναλώνεται το φαγόπυρο από εγκύους ή θηλάζουσες μητέρες. Καλύτερο θα ήταν βέβαια να αποφευχθεί η χρήση του κατά την περίοδο αυτή – σε κάθε περίπτωση συμβουλευτείτε το προσωπικό σας γιατρό.

Όσον αφορά στους πάσχοντες από διαβήτη, χοληστερόλη ή υψηλή πίεση και τους λαμβάνοντες φαρμακευτικής αγωγής, καλό θα ήταν να αποφεύγεται η ένταξη αυτής της τροφής στο καθημερινό τους διατροφολόγιο.

Πηγή: https://yourspecialday.gr/φαγοπυρο

Τι είναι η κινόα

Η κινόα συμπεριλαμβάνεται στην διατροφή των ινδιάνων, στη Νότια Αμερική (Περού, Χιλή και Βολιβία) εδώ και 3.000 χρόνια. Αν και στην διατροφή το χρησιμοποιούμε συχνά σαν δημητριακό (ανήκει στα ψευδοδημητριακά) στην πραγματικότητα ανήκει στην ίδια οικογένεια με τα παντζάρια, τα σέσκουλα, το σπανάκι.

Ιδιότητες της κινόα

Η κινόα έχει υψηλή  περιεκτικότητα  σε πρωτεΐνη. Περιέχει ισορροπημένα τα ουσιώδη αμινοξέα για τον οργανισμό, κάνοντας την ένα ασυνήθιστα πλήρες είδος τροφής.

Η κινόα ή κουϊνόα είναι θάμνος

Κινόα άσπρη

Κόκκινη

Μαύρη

Τρίχρωμη

Κινόα σαλάτα